Al sinds midzomer heerst er weer een coronagolf overal. Of moeten we zeggen: wat heerst is de totale weigering van overheidswege om mensen te waarschuwen voor een virus dat veel mensen niet alleen kortstondig ziek maakt maar ook voor de rest van hun leven ernstig kan beperken?

Ik heb de afgelopen jaren denk ik wel vaak genoeg verteld hoe elke mogelijke poging om de pandemie in te dammen is ondermijnd door te doen alsof het allemaal wel meevalt, te beweren dat mondneusmaskers (MNM) niets helpen, geen voorlichting te geven maar wel repressie, achterhaalde vaccins aan te bieden en dan ook nog maar een enkele keer per jaar, enzovoorts enzovoorts? Dat beknibbelen op gezondheid is overheidsbeleid, het is eugenetica van het hoogste niveau, het is klassisme, racisme. Tenslotte zijn het mensen met weinig geld die slecht toegang hebben tot goede gezondheidszorg, geld om te investeren in goede maskers niet hebben, ga zo maar door. En onder die slecht bedeelde mensen zijn verhoudingsgewijs veel mensen die al ziek zijn, ouderen, mensen met een migranten achtergrond. Vandaar dus dat ik zeg: dit is eugenetica, klassisme en racisme. Het is ook validisme omdat mensen die echt geen enkel risico kunnen nemen uit de samenleving worden geweerd door het virus maar te laten rondwaren. Maar ik zal je wat vertellen: wie gezond is, rekent zich onterecht rijk.

Ik heb het zelf mogen ervaren. Na vier en half jaar voorzorgen en FFP2 maskers dragen is het toch misgegaan. Een ongeluk zit in een klein hoekje, een korte onoplettendheid. Bijna twee maanden na de acute infectie kamp ik nog met spierpijn, onverklaarbare temperatuurschommelingen (dan weer te warm hebben en dan weer te koud), brandende pijn bij te veel inspanning. Het kan nog goed komen maar duurt voor mijn gevoel nu al te lang. Maar het punt is: ik was kerngezond. Nog meer: er zijn mensen erger aan toe, die ook kerngezond waren. Gezondheid is een privilege, een voorrecht, dat niet iedereen gegeven is, maar het is maar een dunne lijn tussen gezond en ziek zijn. Wie denkt altijd bevoorrecht te mogen blijven en medemensen te kunnen opofferen voor het gemak geen MNM te hoeven dragen, komt dus bedrogen uit.

Al zou je het alleen maar voor jezelf doen. Maar dit is niet het hoofdpunt dat ik wil maken. Ons aller (relatieve) gezondheid is een collectieve verantwoordelijkheid, geen individuele. Het toegankelijk maken en houden van onze activistische events – van anarchistische boekenbeurs tot vergadering, van Pinksterlanddagen tot 2dh5, van ADEV tot Palestinademonstratie – is ook een collectieve verantwoordelijkheid. Maak van je event geen super spreader event!
Steeds meer bewustzijn is er voor rolstoeltoegankelijkheid, voor toegankelijkheid van informatie voor doven en slechthorenden, blinden en slechtzienden (ik weet het, ook dat allemaal is nog niet genoeg en er is nog veel meer te verbeteren), maar er is een enorme blinde vlek voor schone lucht door ventilatie of luchtzuivering, en voor het dragen van mondneusmaskers.

Het voorkomen dat een ziekte als Covid, ontstaan door de zoönose die coronavirus heet, om zich heen kan grijpen is en mag niet de enkele verantwoordelijkheid zijn van mensen die als kwetsbaar worden gezien. En nog iets: we zijn nota bene zulke tegenstanders van hoe er wereldwijd met dieren en hun leefomgeving wordt omgegaan dus waarom maken we geen politiek strijdpunt hiervan? Boosdoener is boskap en de agrarische industrie waar we al actie tegen voeren wereldwijd. Daardoor komen dit soort virussen ineens terecht bij de diersoort mens die daar helemaal niet tegen opgewassen is. Verwacht nog meer ellende van het smelten van de permafrost. De ecosystemen staan op instorten.
Maar waarom beschermen we onszelf niet goed? Waarschuwingen dat het verstandig is om te testen, dat je maar beter thuis kan blijven (of in elk geval een MNM te dragen) al heb je maar een kuchje dat op dat moment nog een negatieve test op levert: ik zie ze niet meer. Het is niet meer aanwezig of staat misschien ergens achteraf op een website, en dan worden nog vaak de overheidsadviezen gevolgd die er op gericht zijn mensen vooral zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen en te houden. Kapitalisme ten voeten uit. Ik vraag me ernstig af: waarom weigeren mede-activisten, mede-anarchisten, categorisch om hier aandacht aan te besteden? Waarom zijn we niet allemaal ontzettend boos over hoe zieke mensen aan hun lot worden overgelaten en buitengesloten? Is dat omdat de overheid het weliswaar doet, maar wij het zelf niet veel beter doen?

Dit is de oproep die ik hierbij doe: maak er werk van. Informeer mensen wat je zelf doet om veiligheid te waarborgen. Informeer mensen over de risico’s die er nog altijd zijn. Informeer mensen wat ze zelf kunnen doen. En zorg dat je die mondkapjes zelf ook zoveel mogelijk beschikbaar stelt. Is er geen budget voor? Reden te meer er bij deelnemers op aan te dringen. Zet het vanaf nu vooraan in je lijstjes van aan te schaffen dingen zodat tijdig fondsen kunnen worden aangevraagd. Maar laat het niet aan individuele mensen over die uit angst voor besmetting anders weg blijven om het probleem voor zichzelf op te lossen. Want dan blijven mensen dus weg of je zit net als de overheid de individuele kwetsbare personen onder ons op kosten te jagen, terwijl de rest er maar makkelijk over doet: “Corona? Ja, dat heb ik gehad, ik had een paar dagen een snotneus en ben toen gewoon doorgegaan…” Heel flink, maar ook heel gevaarlijk.

Klink ik boos? Ja, ik ben boos. Wat er in de samenleving gebeurt en ik regelmatig meemaak, kan ik nog wijten aan het gebrek aan voorlichting. Waar zijn de Postbus 51 spotjes die waarschuwen? Nog onlangs sprak iemand me in de supermarkt aan die het maar onzin vond. Ik zie hoe mensen kijken: draag jij nog een mondkapje? Dat is toch nergens meer voor nodig? Het is toch voorbij? Ik ga me verantwoordelijk voelen voor het feit dat ik het toch opgelopen heb, terwijl het de onachtzaamheid om me heen is die me aan dat rot virus heeft blootgesteld.

Dat moeten we als beweging toch beter kunnen? Als anarchisten hebben we het over prefiguratie. Ga dat dan eens doen. Doe wat aan die blinde vlek. Weet dat een enkele besmetting je immuunsysteem al sluipenderwijs ondermijnt en ook die van een van je vrienden, kameraden, je partner, ouders als je het hebt doorgegeven. Elke lullig virusje waar je anders geen last van zou hebben, kan zijn kans zien. Weet dat er mensen, kinderen, zijn met long covid die helemaal niets meer kunnen. Die zie je niet meer. Je hoort er niet meer van. Uit het zicht uit het hart. Zo willen we niet zijn, toch?

Wat we willen is kracht opbouwen. Massa’s de straat op. Er is reden genoeg voor. Wat we niet willen is onze solidariteit verzwakken, mensen achterlaten. Natuurlijk geldt dat niet alleen voor actieve mensen die we op straat zien. Er zijn er heel veel die dat niet kunnen. Bedenk dan ook even dat die niet de straat op kunnen tegen de afbraak van de gezondheidszorg, voor long covid / ME/cvs klinieken waar iedereen terecht kan. Ook daar schieten we te kort omdat domweg de bewustwording ontbreekt. Overigens: al gezien dat de gezondheidszorg voor onverzekerden nu ook de prullenbak ingaat? Het fascistische kabinet-Schoof/Wilders ziet maar al te graag als eerste de zwaksten en rechteloos gemaakten in de samenleving aan hun beleid onderdoor gaan. Dat scheelt weer geld.

We mogen het allemaal niet laten gebeuren. Begin ergens, maar begin eraan.

Joke Kaviaar, 23 oktober 2024