Dit artikel verscheen reeds in Konfrontatie.

Bokkenpootjes. Neusgrepen. Harde waterstralen. Armen verdraaien. Slaan, trekken… Het is all in a days’ work voor de smerissen die de A12 blokkade telkens weer moeten opheffen. De witte activisten die dit overkomt zijn stomverbaasd, verontwaardigd, maar hey, we hebben wel respect voor de politie.

Ok. Ik kan begrijpen dat je strategisch voor geweldloosheid kiest. Ik kan ook begrijpen dat je de smeris niet wilt provoceren omwille van de meest kwetsbare deelnemers in je actie. Maar ik mis een stuk solidariteit wanneer het voor deelname aan deze nu al bijna twee weken volgehouden blokkades voorwaarde is om respect voor de politie te hebben. Dat is ten diepste iets dat je niet van mensen kunt verlangen. Het toont ook hoe witte mensen, die het overgrote deel van de deelnemers aan deze acties vormen, weinig notie lijken te hebben van de dagelijkse praktijk van politieracisme en politiegeweld, bijvoorbeeld niet veel verderop in Den Haag, in de Schilderswijk. En dan heb ik het nog alleen over Den Haag.

Racistisch politiegeweld is overal. Het is dus nogal pijnlijk om een vriendelijke houding tegenover de politie aan te willen nemen in het licht van bijvoorbeeld de politiemoord op Rishi Chandrikasing of Mitch Henriquez, welke ook plaatsvonden in deze Stad van Vrede en Recht. Kuch. En mensen kunnen intussen beter weten. Zie mijn eerste zin. En als je toch weet hoe mede activisten tot medewerking gemarteld worden, hoe kun je nog doen alsof de politie NIET je tegenstander is. Akkoord, het gaat hier niet in eerste plaats OM de politie, het gaat om de overheid die de fossiele industrie voordelen verschaft zodat ze kunnen doorgaan met vervuilen. Maar de politie is wapen, vehikel en stormram om deze actie telkens te breken. De politie is schild, muur, verdedigingslinie tegen de invloed die deze acties kunnen uitoefenen op het beëindigen van die fossiele subsidies. De politie is werktuig, willens en wetens. Als apparaat in de eerste plaats, individueel in de tweede plaats want bevel is bevel. Wie het bevel hier met geweld steeds een einde aan te maken niet opvolgt, is in de ogen van de staat geen goede agent. Zo’n agent is in mijn ogen dan juist wel een goede agent omdat deze zijn eigen ontslag bewerkstelligt dan wel niet anders dan verkiezen moet. Dat is een kwestie van geweten en principes. Uniform aan = principes en geweten uit, en andersom.

Nu zie ik menig rebel juichen bij een bericht over een agent die buiten werktijd in de support demo komt staan. Sorry, de schijnbaar beste bedoelingen van Amir Niknam ten spijt, ik juich pas als die man ontslag neemt en een echt hard statement maakt. Zolang hij bij de politie blijft kan hij opdracht krijgen met geweld de actie te beëindigen. Daar kiest hij voor zolang hij blijft. Verder kan ik het nieuwsartikel over deze individuele agent niet anders zien dan als politiepropaganda: zie je wel, er werken wel degelijk aardige mensen bij de politie en die beulen zijn maar uitzonderingen. Maar het is het hele apparaat dat niets anders dient dan de verdediging van het kapitalisme en een ieder die daarvan meeprofiteert. Pas als de individuele agent weigert om dat te zijn, zullen we zien wat die waard is. Maar in essentie: bij het politie apparaat blijven is geen keuze maken, dat is blijven schipperen en in wezen dat apparaat blijven steunen met je aanwezigheid.

Ik vind het vanwege de volharding de politie te vriend te willen houden elke keer weer ingewikkeld om, terwijl ik het niet eens ben met de consensus ‘respect voor de politie’, toch mee te doen. Ik doe het voor het grotere doel en verbijt me. Niet voor ‘mijn kinderen’ overigens. Ten eerste heb ik die niet en ten tweede is me dat veel te eurocentrisch om zo op de toekomst van de ‘eigen kinderen’ te hameren, hoe goed die zorg ook te begrijpen is. De kinderen van mensen op de vlucht voor klimaatrampen gaan op dit moment dood door de klimaatcrisis! Het is geen ramp die er aan komt, het is een ramp die er al is. Het is fijn dat zoveel witte mensen het door beginnen te krijgen en nu de straat op gaan, maar wat meer blijk geven van het besef dat die fossiele subsidies nu al kopgeld zijn voor dode vluchtelingen aan de buitengrenzen van Fort Europa, gefinancierd door Fort Europa, mag nog wel wat meer doordringen en geuit worden.

En die politie? En Amir? Wat doen die als ze opdracht krijgen om een vluchteling te arresteren en op te sluiten omdat die geen verblijfspapieren heeft gekregen? Wat doen die als ze weten dat ze iemand ten behoeve van deportatie oppakken? Ik krijg al met al nogal vaak de indruk dat veel mensen nog in de witte bubbel leven dat hen niets kan overkomen als ze maar aardig doen tegen de politie en vergeten of wegkijken bij het vuile werk van diezelfde agent die je van de A12 sleurt, enkel en alleen omdat die ook wel eens iets aardigs doet omdat ergens onder dat uniform nog een mens zit dat eruit wil. Maar nog steeds: die aardige politie is er alleen voor witte mensen, en dan nog alleen voor hen die keurig aangepast (kunnen) leven. Er hoeft je maar wat tegen te zitten in het leven en je belandt aan de verkeerde kant van de knuppel. Voor het overige wil ik niets afdoen aan de oprechtheid van het protest van al die rebellen op de A12, maar de wereld is groter en smeriger dan je blikveld reikt. Wordt NOG een keer wakker.

Witte mensen hebben dus vaak geen idee van de omvang van politiegeweld, op het ervaren van een bokkenpootje, een neusgreep of een nat pak na dan. Dat zijn geen dingen die ik weg wil zetten als peanuts, ik heb ze zelf ook gevoeld en het zijn eenvoudigweg martelmethodes, maar een beetje perspectief graag. Dat dagje cel mag dan ook vervelend zijn, maar informeer je eens over de vluchtelingenkampen en detentiecentra. In het licht van dit alles kun je de politie niet als je beste vriend zien omdat die je een kopje koffie komt brengen in de cel. Nooit never nimmer nada niente niet. Superlatieven schieten hier te kort. Je kunt hooguit afspreken dat je niet provoceert, maar een respectvolle houding? Nee.

Wie een paar tikken heeft gehad, in de wurggreep is genomen, een tijdje een gekneusde pols heeft en een paar nachten slecht slaapt door de ervaring, zal iets begrijpen van wat ik bedoel. Maar je kunt je aan dat geweld onttrekken door niet meer mee te doen. Die mensen in de Schilderswijk, die daklozen die worden opgejaagd, die ongedocumenteerde afgewezen vluchtelingen, die zogenaamd ‘verwarde’ mensen, elke persoon van kleur waar en wanneer dan ook, die weten: de politie is niet je beste vriend. Zien zij politie, dan gaan ze die uit de weg en mogen ze hopen niet in de rug te worden geschoten. En ja, dat is waarom zij niet aan die blokkade mee zullen doen. En al zeker niet als over arrestaties wordt gesproken alsof het lolletjes zijn. Ik snap die kritiek daarop heel goed. Overigens snap ik wel dat mensen dat doen, arrestaties weglachen, het is ook een coping mechanisme. Ik zou zeggen: doe dat onder elkaar als onderdeel van je verwerking. Humor is ook een wapen. Maar weet wat het effect ervan is als je elke keer op twitter erom lacht en je selfie in de politiebus plaatst alsof je op een schoolreisje bent. Onsmakelijk. Dat doet pijn voor al wie er niet kan lachen om gearresteerd worden. Het schept afstand. En kom dan nog eens met respect voor de politie. Hoe serieus wil je worden genomen?

Ik zal vast nog wel vaker meedoen. De klimaatramp moet worden gestopt, by any means necessary. Ik zal me weer verbijten. Maar ik roep XR op om de eigen actieconsensus op dit punt nog eens aan een zeer kritische blik te onderwerpen. Want heel eerlijk: als ik zie dat iemand, zoals die vrouw van kleur die waarschijnlijk hoopte in de support demo veilig te zijn, door de smeris wordt aangevallen, dan wil ik daar staan om het te stoppen. Ga in de weg staan, op zijn minst. Ik ga mensen (van kleur) die slachtoffer zijn van politiegeweld niet laten barsten omdat andere witte mensen de politie zo graag te vriend willen houden zodat weer andere witte mensen de actie blijven steunen. Dat is niet hoe ik mijn verdomde witte privilege wil gebruiken. Beter nog: weg ermee. Respect voor de politie? Dat kan niet. Dat wringt en uit dat wringen druppelt geen water, maar bloed.

#ACAB.

Joke Kaviaar, 21 september 2023