Dit stuk verscheen reeds in Konfrontatie
Afgelopen 14 juli was het zes jaar geleden dat Will Van Spronsen bussen van ICE in de fik stak bij een detentiecentrum, verder te noemen: concentratiekamp. De toegesnelde smeris schoot hem dood.

Ook toen al was het immigratiebeleid van de VS schandelijk en om te huilen en het zou nog veel erger worden. Maar de nog altijd niet vergeten vurige daad van verzet van Will Van Spronsen heeft nu, zes jaar later, heel wat vonken doen overslaan in reactie op Trumps fascistische immigratiepolitiek. Een politiek die nog veel erger en openlijker haat tegen immigranten verspreidt dan voorheen om goedkeuring ervan te bewerkstelligen. Immigranten worden daartoe weggezet als bendeleden, maar ook iedereen die in actie komt tegen genocide, mensen met een green card of een lopende asielaanvraag kunnen doelwit zijn en ineens alle rechten verliezen. Trump wil alles en iedereen van de kaart vegen die hem onwelgevallig is. Daarvoor worden bakken geld extra gestoken in de slagkracht van Trumps Gestapo genaamd ICE en voor het bouwen van kampen en voor deportaties.
Zo snel als het in de VS gaat met deportaties en bakken geld daar voor ICE, lukt het hier Wilders niet. Maar we mogen ons niet vergissen: hij likt ongetwijfeld zijn vingers af bij het zien van de razziabeelden en kampen in de VS. Daarom is het geen slecht idee op te letten wat er in de VS gebeurt en hoe mensen daartegen verzet bieden. Er is nog tijd om ons te organiseren.
Allereerst is er een flinke informatie campagne gaande waarin mensen geïnformeerd worden over hun rechten en wat ze kunnen doen wanneer ICE ergens wil binnenkomen. Flyers worden verspreid, er zijn online waarschuwingen. Dit is deel van een sterk staaltje community organizing. Daarnaast is er een netwerk dat elkaar waarschuwt als ICE gesignaleerd wordt en zijn er zelfs teams die op straat surveilleren om ICE tijdig op te merken.
Wat in het voordeel van het verzet werkt is dat ICE bij de razzia’s niet bepaald onopvallend aan komt rijden. Ze komen met hun wagens met grote letters ICE erop de buurt in en vallen woningen binnen, maar ook winkels waar mensen werken. Razzia’s vinden ook plaats op boerenbedrijven en tuinderijen waar mensen werken.
In vergelijking met Neederland lijkt er meer samenhang in de buurten te zijn. Die mensen die worden afgevoerd zijn buren, vrienden, collega’s en die laat je niet kidnappen. Er wordt alarm geslagen en mensen komen op de been. Het verzet dat dan volgt gaat van voor de bussen staan en proberen open te doen als er mensen in zitten tot aan barricades opwerpen, de bussen bekogelen met stenen en de Trumpse Gestapo letterlijk de straat uitjagen. Er zijn mensen met helmen en zelfgemaakte schilden te zien die volop in de aanval gaan. ‘s Nachts maken mensen lawaai bij hotels waar ICE agenten verblijven, zodat ze geen oog dicht doen.
Maar er wordt ook onderzoek gedaan: wie zijn die in militaristisch uniform gehesen klootzakken die hele gezinnen in de vroege morgen meenemen en kinderen van hun ouders scheiden om ze te laten opsluiten in dodelijke kampen en deporteren naar ‘derde landen’ waar ze niet eens wortels hebben. Zo kunnen er ineens activisten op de stoep van een ICE agent staan. Dan weet die ook eens hoe het is. Doxxing? Intimidatie? Het zal me een rotzorg zijn. Wie kaatst kan de bal verwachten. Get a life and a decent job dan.
Niet gespeend van enige humor in de strijd tegen ICE trof ik tot slot nog een aardig bericht aan waarin het volgende werd medegedeeld, vrij vertaald: “De wagens van ICE rijden op een mix van water, afwasmiddel en suiker. Wees als goede burger zo vriendelijk om ze bij te vullen als je ze ergens ziet staan”. Iemand nog andere tips?
Als mensen dan toch zijn ontvoerd door ICE, zijn er demonstraties bij de concentratiekampen van Trump. De omstandigheden in die kampen zijn verschrikkelijk. Berichten over doden ten gevolge van die omstandigheden zijn er legio. Zo kreeg een zwangere vrouw geen medische zorg en stierf daardoor. Dat bericht komt bovenop de vele berichten over doodgeboren kinderen en onmenselijke behandeling van zwangere vrouwen.
Uit het nieuwe ‘Alligator Alcatraz’, in de moerassen van de Everglades in Florida, komen berichten over eenmaal daags eten met maden erin, verstikkende hitte, dag en nacht licht, muggen die mensen in grote getale teisteren, geen medische zorg en veel te weinig water.
In New Jersey, op 13 juni, wisten vier mensen uit te breken tijdens een protest bij het kamp Delaney Hall.
Wat je veel hoort is dat de kampen gerund worden door private bedrijven. Dat is daar ook zo. Het gaat dan om de GEO Group die nu een contract hebben van 60 miljoen dollar met het regime van Trump. Ook het bekende bedrijf Black Water vist naar opdrachten om concentratiekampen te mogen bouwen. Dit bedrijf en vele anderen profiteren daar ook nog eens van door het ten gelde maken van arbeid. Zo vertelde een gevangene dat ze gedwongen worden te werken voor 1 dollar per dag. Die wilde zijn familie bellen en moest daarvoor 5 dollar betalen. Dat is dus vijf dagen werken voor 1 telefoontje. Het verhaal werd gedeeld op deze instagram account maar ik vond over deze praktijken ook al een bericht uit 2011. In die zin is wat Trump doet beleid dat reeds lang bestond in overdrive, maar niet helemaal nieuw. Het prison industrial complex is in de VS altijd al booming business. Hoezo is slavernij verleden tijd?
Tot slot wil ik nog het beruchte CECOT in El Salvador uitlichten, officieel bedoeld voor terrorisme verdachten. Het zal je niet verbazen dat daar amper een ‘terrorist’ te vinden is. ‘gewone criminelen’ of ‘gang members’ overigens ook niet. De omstandigheden laten zich ook hier niet moeilijk raden: overvolle cellen, totale rechteloosheid. Zie daar maar eens uit te komen. Het is hierom dat verzet op straat en in de wijken zo cruciaal is, want eenmaal in de handen van de deportatiemachine ben je reddeloos verloren tot misschien, als je geluk hebt, een volhardende advocaat je zaak weet te winnen. Maar dan nog… trekt Trump zich er wat van aan?
Zoals ik in het begin al stelde: Wilders likt hier ongetwijfeld zijn vingers bij af. De omstandigheden in de grensgevangenissen hier zijn weliswaar nog niet zo desastreus als in de VS en het zijn nog geen kampen met stapelbedden en je krijgt in elk geval wat meer te eten, maar langdurige opsluiting zonder perspectief, het ontbreken van medische zorg (dat is ook in ‘gewone’ gevangenissen zo overigens), isolatiemaatregelen bij de geringste aanleiding, vele uren achter de deur in kleine tweepersoonscellen zijn recepten voor wanhoop en zelfmoord. Wat in de VS openlijke razzia’s zijn, is hier nauwelijks zichtbaar. De Dienst Terreur En Verrek (DT&V) rijdt hier niet in bussen rond met hun naam erop. Veel mensen worden bovendien in AZC’s of ‘gezinslocaties’ opgepakt en zijn daardoor vaak al ver van de samenleving verwijderd. Uit het oog en uit het zicht is het lastig om buren erbij te betrekken.
Toch zien we ook hier wel protest als kinderen ineens niet meer in de klas zitten omdat ze naar Kamp Zeist zijn gebracht in afwachting van deportatie. Dan is het echter al te laat. Acties tegen deportaties zijn er ook, daar geeft Migreat workshops voor. Maar ook dan.. lopen we eigenlijk achter de feiten aan. En die acties? Als de repressie toeneemt, als net als in de VS het beleid in overdrive gaat en mensen in ‘derde landen’ gaat dumpen, grenscontroles toenemen, procedures verkort en rechtshulp afgenomen, dan moeten we ons voorbereiden op verheviging van de strijd.
We moeten de kidnapping van ongedocumenteerden voor zijn en kunnen daarbij een voorbeeld nemen aan de krachtige organisatie tegen de terreur van Trump in de VS. We zouden om te beginnen de handen ineen kunnen slaan met alle groepen en organisaties die reeds actief zijn. Laat de plannen voor het strafbaarstellen van door de overheid zelf uitgevonden en opgelegde ‘illegaliteit’ ons juist actiever doen worden en ons niet laten afschrikken door het daarmee gepaard gaande spreekwoordelijke verbod op het uitdelen soep of andere hulp.
En laten we vooral niet bang zijn om harde taal te spreken en ook radicale acties in het repertoire op te nemen. Dat het allemaal naast elkaar kan, bewijzen ze in de VS.
Aan de slag!
Joke Kaviaar, 18 juli 2025